Rozwiązanie umowy w trakcie urlopu rodzicielskiego
Biuro rachunkowe informuje o możliwości rozwiązania umowy w trakcie urlopu rodzicielskiego
Podczas urlopu rodzicielskiego, stosunek pracy korzystającego z niego pracownika podlega szczególnej ochronie. Poza sytuacjami ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu, pracodawca nie może w okresie urlopu rodzicielskiego wypowiedzieć umowy wiążącej strony. Umowę bez wypowiedzenia rozwiązać w tym okresie można jedynie gdy zachodzą przyczyny uzasadniające zastosowanie art. 52 K.p. oraz pracodawca uzyska zgodę związków zawodowych (art. 177 K.p.). W innych przypadkach, rozwiązanie takiej umowy, skutkuje po stronie pracownika prawem domagania się nie tylko przywrócenia do pracy, ale i wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy. Nie ma natomiast ograniczeń prawa pracownika do rozwiązania umowy, jeśli to jego wolą jest zakończenie stosunku pracy. Może on wypowiedzieć umowę lub zaproponować pracodawcy jej rozwiązanie w trybie porozumienia stron. Ponieważ wypowiedzenie umowy o pracę jest zawsze skuteczne, pracownik nie ma obowiązku podejmowania dodatkowych kroków związanych z przerwaniem urlopu rodzicielskiego. Urlop ten – jako uprawnienie ściśle związane z pozostawaniem w stosunku pracy – zakończy się automatycznie wraz z ustaniem zatrudnienia.
Możliwość rezygnacji z urlopu rodzicielskiego
Możliwość rezygnacji przez pracownika z całości lub części urlopu rodzicielskiego zależy od zawnioskowania o ten urlop w trybie art. 1791 K.p. lub art. 1824 § 1 K.p. W praktyce możliwość rezygnacji z urlopu rodzicielskiego uzależniona jest od wystąpienia przez matkę dziecka z wnioskiem o jego udzielenie w pełnym wymiarze w ciągu 14 dni od jego urodzenia. Sytuacja wygląda podobnie w przypadku opiekunów dziecka, prawo do rezygnacji z urlopu rodzicielskiego uzależniono od tego, czy wniosek został złożony w ciągu 14 dni od przyjęcia dziecka na wychowanie jako niezawodowa rodzina zastępcza. W pozostałych przypadkach 14 dni liczone jest od przyjęcia na wychowanie i wystąpienia do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka. Wynika to z faktu, iż art. 1793 § 1 K.p., dający możliwość rezygnacji z urlopu rodzicielskiego (w całości lub części) stanowi, że jest to możliwe w przypadku, o którym mowa w art. 1791 K.p. Zasadę tą stosuje się również do urlopu udzielanego w trybie art. 1824 § 1 K.p. (art. 1824 § 2 K.p.). Podsumowując rodzice (opiekunowie), którzy nie wystąpili z takim wnioskiem w wyżej podanych terminach, nie mogą przerwać urlopu i zrezygnować z dalszej jego części. Nie ma bowiem takiej możliwości w powszechnie obowiązujących przepisach.
Warunki rezygnacji z urlopu rodzicielskiego
Aby zrezygnować z pozostałej części urlopu rodzicielskiego, w warunkach określonych powyżej, konieczne jest wystąpienie przez korzystającego z niego rodzica, z pisemnym wnioskiem dotyczącym tej rezygnacji w terminie nie krótszym niż 14 dni przed przystąpieniem do pracy. Wniosek powinien zawierać informację czy rezygnacja dotyczy całości, czy też części urlopu. Oprócz tego należy pamiętać o wymogach formalnych wynikających z art. 1821a K.p. Artykuł ten wprowadza w § 2 zasadę, zgodnie z którą każda z części urlopu rodzicielskiego musi trwać co najmniej 8 tygodni i obejmować wielokrotność tygodnia. W praktyce wygląda to tak, że jeśli pracownica zawnioskowała o komplet urlopów związanych z macierzyństwem, a następnie rozpoczęła urlop rodzicielski w pełnym wymiarze, po czym zawnioskowała o jego rezygnację w początkowym okresie, np. w drugim tygodniu spowoduje to, że pracodawca będzie musiał odmówić pracownicy uwzględnienia wniosku ponieważ udzielona część urlopu byłaby krótsza, niż minimalne 8 tygodni (uwzględniając 14 dni od złożenia wniosku na przywrócenie pracownicy do pracy). W efekcie pracodawca, zaproponuje taki termin powrotu do pracy, który zagwarantuje, iż udzielona część urlopu rodzicielskiego nie będzie krótsza niż 8 tygodni i będzie stanowić wielokrotność tygodnia.